1. Giriş: Başkanlığa intikal eden olaylardan, 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin (b) fıkrasında yer alan geçici emlak (bina) vergisi muafiyetinin uygulanmasında geçerli olan belgelerin hangileri olduğu hususunda tereddütler yaşanmaktadır. Söz konusu muafiyetin uygulanmasında geçerli olan belgeler ve süreler, bu Sirkülerin konusunu oluşturmaktadır.
2. Kanuni Düzenlemeler
1319 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) fıkrasında, “Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu hükümleri dairesinde turizm müessesesi belgesi almış olan Gelir veya Kurumlar Vergisi mükelleflerinin adı geçen kanunda yazılı maksatlara tahsis ettikleri işletmelerine dahil binaları, inşalarının sona erdiği veya mevcut binaların bu maksada tahsisi halinde turizm müessesesi belgesinin alındığı yılı takip eden bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile geçici muafiyetten faydalandırılır.” hükmü yer almaktadır.
Ayrıca söz konusu maddenin sonunda, (b) fıkrasında yazılı muafiyetten istifade için, mezkûr fıkrada yazılı hallerin vukuunda, keyfiyetin bütçe yılı içinde ilgili vergi dairesine bildirilmesinin şart olduğu, ancak, bu olayların bütçe yılının son üç ayı içinde vuku bulduğu takdirde bildirimin, olayın vuku bulduğu tarihten itibaren üç ay içinde yapılacağı; süresinde bildirimde bulunulmazsa muafiyetin, bildirimin yapıldığı yılı takip eden bütçe yılından itibaren geçerli olacağı ve bu takdirde bildirimin yapıldığı bütçe yılının sonuna kadar geçen yıllara ait muafiyet hakkının düşeceği hususu düzenlenmiştir.
Öte yandan, 1319 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin (c) fıkrasına göre, bina vergisi mükellefiyeti, muafiyetin sukut ettiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren başlamaktadır.
6086 sayılı Turizm Endüstrisini Teşvik Kanunu 16/3/1982 tarihli ve 17635 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır.
2634 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (a) bendinde, Turizmi Teşvik Kanunu ve diğer mevzuatta yer alan teşvik tedbirleri ile istisna, muafiyet ve haklardan yararlanabilmek için Kültür ve Turizm Bakanlığından “turizm yatırımı belgesi” veya “turizm işletmesi belgesi” alınmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.
2634 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde turizm yatırım belgesi, turizm sektöründe yatırım yapana tespit edilen yatırım dönemi için Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilen belge; turizm işletmesi belgesi, turizm sektöründe faaliyet gösteren turizm işletmelerine Kültür ve Turizm Bakanlığınca verilen belge olarak tanımlanmıştır.
2634 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin (A) bendi hükmü uyarınca, 21/5/2000 tarih ve 2000/760 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Turizm Tesisleri Yönetmeliği”nin 4 üncü maddesinde turizm tesislerine verilen belgeler; turizm yatırımı belgesi, turizm deneme işletmesi belgesi, turizm işletmesi belgesi, kısmi turizm deneme işletmesi belgesi ve kısmi turizm işletmesi belgesi olarak sayılmıştır. Anılan Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde deneme işletme belgelerinin tesisin sınıfına uygun şartları taşıması halinde turizm işletmesi belgesi veya turizm kısmi işletmesi belgesi verileceği, aksi halde belgenin iptal edileceği belirtilmektedir. “Turizm Tesisleri Yönetmeliği”, 10/5/2005 tarih ve 2005/8948 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik”in 56 ncı maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Bu Yönetmeliğin 4’üncü maddesinde turizm tesislerine verilen belgeler; turizm yatırımı belgesi, turizm işletmesi belgesi ve kısmi turizm işletmesi belgesi olarak sayılmıştır.
3. Sonuç
Kültür ve Turizm Bakanlığınca turizm işletmelerine yatırım ve işletme aşamasında, Sirkülerin (2) nci bölümünde belirtilen belgeler verilmektedir. Söz konusu belgelerin tamamı 1319 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) fıkrasında ifade edilen “turizm müessesesi belgesi” mahiyetindedir. Bu nedenle söz konusu belgelerden herhangi birine istinaden geçici emlak (bina) vergisi muafiyetinden faydalanılması mümkün bulunmaktadır. Ancak bu muafiyetten yararlanabilmek için, söz konusu binaların gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olan turizm işletmelerine dâhil olması ve Turizmi Teşvik Kanununda belirtilen maksatlara tahsis edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca 1319 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) fıkrasındaki istisnadan yararlanılabilmesi bildirim şartına bağlandığından, belgenin alındığı bütçe yılı içinde, bütçe yılının son üç ayı içinde alınması halinde olayın vuku bulduğu tarihten itibaren üç ay içinde ilgili belediyeye bildirim yapılması gerekmektedir. Süresinde bildirimde bulunulmaması halinde muafiyet, bildirimin yapıldığı yılı takip eden bütçe yılından itibaren geçerli olacak ve bu takdirde bildirimin yapıldığı bütçe yılının sonuna kadar geçen yıllara ait muafiyet hakkı düşecektir.
Bunun yanı sıra, geçici olarak verilen belgelerin iptal edilmesi veya bu belgelerin yerine geçen belgelerin verilmemesi durumunda bu hususun gerçekleştiği tarihi takip eden bütçe yılından itibaren mükellefiyet başlayacaktır.
KAYNAK:Emlak Vergisi Sirküleri/2