Sahte belge düzenleyenlere teminat uygulaması
Vergi Usul Kanunu’nun “Teminat Uygulaması” başlıklı 153/A maddesi uyarınca “Başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi inceleme yetkisine sahip olanlarca düzenlenen raporla tespit edilen ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediği” hususunun belirlenmesi üzerine işi bırakmış addolunan ve mükellefiyet kayıtları vergi dairesince terkin edilenlerden (silinenlerden) serbest meslek erbabının, şahıs işletmelerinde işletme sahibinin, adi ortaklıklarda ortaklardan her birinin, ticaret şirketlerinde şirketin kanuni temsilcilerinin, yönetim kurulu üyelerinin, şirket sermayesinin asgari yüzde 10’una sahip olan gerçek ve tüzel kişilerin ya da bunların yüzde 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüslerin, tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenlerin veya düzenlenen raporda fiillerin işlenmesinde bilfiil bulundukları tespit edilenlerin işe başlama bildirimlerinin alınması halinde, bunlar adına mükellefiyet tesis edilebilmesi için öncelikle işe başlama bildirimi vermeleri, tüm vergi borçlarını ödemeleri, 75 bin TL. teminat ile düzenlemiş oldukları sahte belgelerin toplam tutarının yüzde 10’undan az olmamak üzere teminat vermeleri halinde faaliyetlerine izin verilecek.
Kanun maddesinde verilmesi öngörülen teminatın;
* Nakit,
* Bankalar tarafından verilen süresiz teminat mektubu,
* Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgelerden olması gerekmektedir.
Yukarıda belirtilenlerin ortağı oldukları adi ortaklıkların, kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, şirket sermayesinin asgari yüzde 10’una sahip oldukları ticaret şirketlerinin veya idare ettikleri tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin işe başlama bildiriminde bulunması halinde de yukarıda belirtilen teminat tutarlarının yatırılması gerekmektedir.
Başlangıçta belirtilenlerden mükellefiyeti bulunan adi ortaklık, ticaret şirketleri ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, idarecisi, asgari yüzde 10 ortağı olması, bunları devralması, kısmen veya tamamen bunlara devrolunması halinde, keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girdiği tarihten itibaren bir ay içinde yukarıda bildirilen koşulların yerine getirilmesi hususu bu mükelleflerden yazı ile istenecek. Bu bağlamda da 30 günlük süre içinde şartların yerine getirilmesi, yine yukarıda belirtilenlerin kendi statülerinin sürdürülmesi (devam ettirilmesi) halinde, istenilen teminat tutarı verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilerek mükellef adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirilecek. Tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı ile birlikte yukarıda belirtilen kişilerden tahsil edilecek.
Diğer yandan Vergi Usul Kanunu’nun 359’uncu maddesinde yer alan sahte belge düzenleme fiilini işledikleri hususu vergi incelemesine yetkili olanlarca mükellef hakkında yapılan inceleme neticesinde düzenlenen raporla tespit edilenlerden bu durumları kesinleşenlerin, keyfiyetin vergi dairesinin ittılaına girdiği tarihten itibaren, bir ay içinde gerekli teminatı 30 gün içinde göstermesi daha açıkçası yatırması veya vermesi istenir.
Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesi ile geçmişte sahte belge düzenlemiş bulunanlardan mükellefiyet kayıtları silinenlere ticari ve mesleki faaliyetlerini sürdürebilmeleri için yeni bir olanak sağlanmaktadır.
Geçmişte sahte belge düzenlemek amacıyla faaliyette bulunanların bundan böyle Vergi Usul Kanunu’nun 153/A maddesinden yararlanabilmeleri için işe başlama bildiriminde bulunmaları gerekmektedir.
Bu düzenlemeden yararlanacak olanlar yukarıda da belirttiğimiz gibi;
* Ticaret şirketlerinde; şirketin kanuni temsilcileri, yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin asgari yüzde 10’una sahip olan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların asgari yüzde 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüsler,
* Adi ortaklıklarda ortakların her biri,
* Şahıs işletmelerinde işletme sahibi,
* Serbest meslek erbabı,
* Tüzel kişiliği olmayan teşebbüslerde bunları idare edenler veya vergi inceleme elemanlarınca düzenlenen raporda sahte belge düzenleme fiilini bizzat işleyenler olacak.
Diğer yandan söz konusu düzenlemeden 3568 sayılı kanun kapsamında faaliyette bulunan meslek mensuplarının mükellefiyetinin terkin edilmesi halinde, bunların söz konusu fiillere iştirak ettiklerinin inceleme raporu ile tespit edilmesi ve bu tespitlerin kesinleşmesi halinde haklarında üç yıl süreyle geçici olarak meslekten men cezası uygulanacak. Bu süre sonunda meslek mensuplarının faaliyetlerine devamı için yukarıda belirtilen teminatı yatırmaları gerekmektedir.
KAYNAK: VEYSİ SEVİĞ/ITO GAZETESİ/ 14.6.2013