Devlet Memurlarının, genel olarak haftalık çalışma süresi olan, 40 saatin üstünde yaptıkları çalışma, fazla çalışmadır.
Buna göre özel Kanunlarda mevcut yahut Devlet Memurları Kanunu’na veya Özel
Kanunlara dayanılarak çıkarılacak Tüzük ve Yönetmeliklerdeki:
-Haftalık çalışma süreleri 40 saatten az olan Devlet Memurlarının 40 saatten fazla çalıştıkları süre;
– Haftalık çalışma süreleri 40 saatten fazla olan Devlet Memurlarının; Özel Kanunlarında mevcut veya Devlet
Memurları Kanunu ya da Özel Kanunlara dayanılarak çıkarılacak Tüzük ve Yönetmeliklerde belirtilen süreden fazla
çalıştıkları süre;
Fazla çalışma sayılmaktadır.
GENEL ESASLAR
Fazla çalışmanın ücretle karşılanabilmesi için memurun kadrosuna ait görevini normal günlük çalışma
saatleri dışında fiilen yapması gereklidir.
– Çalışma saatleri içinde ve dışında yürütülen nöbet hizmetleri fazla çalışma sayılmaz.
– Amir, memura fazla çalışma yapacağını bir hafta önce yazılı olarak bildirir. Ancak acele ve özel durumlarda bildirme aynı günde de yapılabilir.
– Kurum amirleri gerekli gördükleri hallerde Devlet Memurları Kanununun 99 ve 178 inci maddelerine
göre fazla çalışma yaptırabilirler.
Kurum amirleri fazla çalışma yaptıracakları memurlar için düzenliyecekleri “Fazla Çalışma Cetveli” ne memurun
günde yaptığı fazla çalışma süresini kaydederler. Bu cetvel memur ve amir tarafından imzalanarak özel dosyasında saklanır.
FAZLA ÇALIŞMANIN ÜCRETLE KARŞILANMASI
Devlet Memurları Kanununun 99. ve 100. maddeleri hükümleri uyarınca tespit olunan günlük çalışma
saatleri dışında ve aşağıdaki şartların gerçekleşmesi hallerinde fazla çalışma ücretle karşılanır:
a) Görevin kanun ile belirli bir süre içinde bitirilmesinin zorunlu bulunması,
b) İnsan, hayvan ve bitkilerle ilgili hastalıklar, arızalar ile tabii afetler gibi olağanüstü hallerin oluşu (Bu hallerin
devam süresince)
c) İş Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri ve günü
dışında çalışmanın zorunlu bulunması,
d) Görevin gereği olarak çalışma saatlerini aşması zorunlu işlerde çalışılması.
Ancak, 1, 2 ve 3. derece yönetici kadrolarında bulunanlara fazla çalışma ücreti ödenmez.
Bakanlıklar ve müstakil bütçeli kuruluşlar 8. maddenin (a), (c) ve (d) fıkraları gereğince yapılacak fazla
çalışma için gerekçeli teklif hazırlarlar.
Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, Maliye Bakanlığı ile bütçe mutabakatını sağladıktan; Belediye ve İl
Özel İdareleri, bütçelerini vesayet makamlarına tasdik ettirdikten sonra dokuzuncu maddenin (a), (c) ve (d) fıkraları
kapsamına giren fazla çalışma taleplerini Devlet Personel Dairesine (Bu Dairenin bağlı bulunduğu Devlet Bakanlığı kanalı ile) gönderirler.
DENETİM
Fazla çalışmada bulunan Devlet Memurlarının fazla çalışma saatleri her gün,fazla çalışmaya katılanların
yöneticisi tarafından kontrol edilerek, “Aylık Fazla Çalışma Cetveli” üzerinde tespit ve imza edilir. Bu cetvel, fazla çalışmaya katılmış ise o gün, katılmamış ise ertesi gün kurumun personel işleri sorumlusu tarafından da kontrol edilir ve onaylanır.
Üretim ile ilgili kuruluşlarda üretimin fazla çalışmaya uygun ölçüde yürütülmüş olması zorunludur.
Gerekli randıman elde edilemiyen fazla çalışmalardan, fazla çalışma programı düzenleyen kuruluşun amiri ile üretim
müessesesi yöneticisi sorumludurlar.
Üretim ile ilgisi olmayan kuruluşlarda, fazla çalışmadan beklenen olumlu sonucun alınmasında fazla çalışma
programı düzenleyen kuruluşun amiri ile fazla çalışmanın uygulandığı ünite yöneticisi sorumludurlar.
Fazla çalışma programlarının hazırlanması veya uygulanması sırasında Maliye Bakanlığı ve Devlet
Personel Dairesi gerekli gördükleri takdirde inceleme yapabilirler.
1327 sayılı Kanunun 92 inci maddesinde sözü geçen Devlet Bütçe Uzmanları ile Devlet Personel Uzmanları, fazla
çalışma programları hazırlayan veya uygulayan kurumlarda kadro ve fazla çalışmaya ilişkin her türlü incelemeleri yapmaya ve evrakı tetkik etmeye yetkilidirler.