Covid-19 Gerekçeli Kısa Çalışma Uygulamalarına İlişkin Fazla ve Yersiz Ödemelerin Terkini
1) Giriş: Torba Kanunun 14 üncü maddesi ile 4447 sayılı işsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 29 uncu maddesinde; “Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler hakkında Bakanlık ve Kurum personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemez. Bu kapsamda 2020 Ekim ayı ve öncesi döneme ait işverenlerin hatalı işlemlerinden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilir. Tahsil edilenler iade veya mahsup edilemez.” hükmüne yer verilmiştir.
4447 sayılı Kanunun geçici 29 uncu maddesi 17/11/2020 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş olup anılan maddeye ilişkin uygulamanın usul ve esasları aşağıda açıklanmıştır.
2) Kısa Çalışma Uygulamaları Kapsamındaki Fazla ve Yersiz Ödemelerin Terkinine İlişkin Usul ve Esaslar
Fazla ve yersiz ödeme;
• Yeni Koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma uygulamalarına ilişkin olmalıdır.
• Fazla ve yersiz ödeme oluşturma işleminin hangi tarihte yapıldığına bakılmaksızın ödeme dönemi 2020 yılı Ekim ayı ve öncesi döneme ait olmalıdır.
• 17/11/2020 tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olmalıdır.
• işverenlerin hatalı işlemlerinden kaynaklanmış olmalıdır.
Yeni koronavirüs (Covid-19) gerekçeli kısa çalışma uygulamaları kapsamındaki fazla ve yersiz ödemeler işverenin hatalı işlemi olup olmadığına veya hangi tarihte tahsil edildiğine bakılmaksızın tahsil edildikten sonra iade veya mahsup edilemeyecektir.
3) İşverenlerin Hatalı İşlemi Olarak Değerlendirilmeyecek Hususlar
işverenlerin yaptığı hatalı işlemden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler terkin edilir. Ancak, aşağıda belirtilen durumlar işverenlerin yaptığı hatalı işlem olarak kabul edilmez ve bu kapsamdaki fazla ödemelerin tahsil ve takip işlemleri başlatılır.
a) Denetim raporlarına (kısa çalışma talebinin uygun bulunmadığına ilişkin denetim raporları hariç) istinaden oluşan fazla ve yersiz ödemeler,
b) Kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkartılmasından kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler.
4) Fazla ve Yersiz Ödemelerin Terkininde Tereddüt Edilen Hususların Giderilmesi ile Muhasebe Kayıtlarının Oluşturulması
Yapılan bir işlemin “işverenlerin yaptığı hatalı işlem” olup olmadığına ilişkin olarak tereddüt edilen her husus il müdürünün başkanlığında oluşturulan biri işsizlik sigortası servisinden sorumlu il müdür yardımcısı veya şube müdürü olmak üzere en az üç kişiden oluşacak komisyon tarafından sonuçlandırılır.
Fazla ve yersiz ödemelerin terkinine ilişkin muhasebe kayıtlarının oluşturulması ve takibine ilişkin esaslar Fon Yönetimi ve Aktüerya Dairesi Başkanlığı tarafından belirlenir.
5) Hukuk Müşavirliğine Yasal Yollardan Takip Edilmek Üzere Gönderilen Fazla ve Yersiz Ödemelere ilişkin Yapılacak işlemler
İşbu Genelge kapsamında kalan ve Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından icra takibi başlatılmak üzere Hukuk Bilgi Sistemi (HBS) kaydı oluşturulan ya da dava açılmak üzere Hukuk Müşavirliğine gönderilen fazla ve yersiz ödemelere ilişkin olarak, Hukuk Müşavirliği tarafından işlemi yapan Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne fazla veya yersiz ödemenin terkin edilip edilmeyeceğinin bildirilmesi talepli yazı yazılır. Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü tarafından yukarıda belirtilen esaslar çerçevesinde terkin edilmesi gereken fazla ve yersiz ödemeler Hukuk Müşavirliğine bildirilir.
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından terkin edilmesi gerektiği bildirilenlere ilişkin olarak,
a) Hukuki süreç başlatılmamış olan dosyalara ilişkin dava açılmaz/icra takibi başlatılmaz,
b) Hukuki süreç başlatılmakla birlikte kısmen tahsil edilen veya hiç tahsil edilmeyen dosyalara ilişkin takip ve tahsil işlemlerine devam edilmez.
Fazla ve yersiz ödemenin tahsili amacıyla dava açılan veya icra takibi başlatılan dosyalarda kısmen veya tamamen yapılan tahsilatlar ilgilisine iade edilmez.
Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri tarafından terkin edilmeyeceği bildirilen dosyalara ilişkin takip ve tahsil işlemlerine devam edilir.