Katma Değer Vergisi uygulamasında “kısmi tevkifat” işlem bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi’nin tamamı değil, bu işlemler için Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen orandaki kısmı alıcılar tarafından alıkonarak verginin sorumlusu sıfatıyla beyan edilecek, tevkifata tabi olmayan kısmı ise satıcılar tarafından mükellef sıfatıyla beyan edilip, beyanname üzerinde ödenmesi gereken Katma Değer Vergisi çıkması halinde ödenecek.
Kısmi tevkifat uygulamasında tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlar aşağıda belirtilmiş bulunmaktadır. Buna göre;
* Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’na göre ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyeler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,
* Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
* Döner sermayeli kuruluşlar,
* Kamu kurum niteliğindeki meslek kuruluşları,
* Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
* Bankalar,
* Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekküleri),
* Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
* Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlem borsaları dahil bütün borsalar,
* Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
* Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören şirketler ile,
* Kendilerine Katma Değer Vergisi tevkifatı sorumluluğu verilmiş Katma Değer Vergisi mükellefleri.
Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen işlemler üzerinden sorumlu sıfatıyla Katma Değer Vergisi tevkifatı yapmak, yaptıkları tevkifatlarla ilgili 2. No’lu Katma Değer Vergisi beyannamesini düzenlemek ve tevkif ettikleri Katma Değer Vergisi’ni ilgili vergi dairesine yatırmakla yükümlüdürler. Bu bağlamda Maliye Bakanlığı’nca kendilerine Katma Değer Vergisi’ni tevkifat yaparak vergi dairesine beyan ve ödeme yükümlülüğü verilen kurum ve kuruluşların doğrudan söz konusu verginin mükellefi olup olmamaları önem arzetmektedir. Ancak yukarıda belirlenmiş olan alıcıların birbirlerine karşı yaptıkları teslim ve hizmetlerde (şirketleşenler dahil) Katma Değer Vergisi tevkifatı yapılmayacak. Profesyonel spor kulüpleriyle yapılan işler bu kapsamda mütalaa edilmeyecek.
Maliye Bakanlığı tarafından uygulamaya yönelik olarak yayımlanan 117 sayılı Genel Tebliğ ile bazı işlemlerde yapılan tevkifat oranları değiştirilmiş, ayrıca dört yeni işlem tevkifat kapsamına alınmıştır.
1 Mayıs 2012 tarihinden itibaren tevkifat kapsamına alınan yeni işlemler şunlardır:
* Turistik mağazalara verilen müşteri bulma/gösterme hizmetleri. Bilindiği üzere turizm acentesi, rehber ve benzerlerinin turist kafilelerini alışveriş etmeleri için belirli dükkanlara/mağazalara götürmeleri karşılığında bu işletmelerden aldıkları komisyonlar genel oranda Katma Değer Vergisi’ne tabi tutulmaktadır. Bu ödemeler bundan böyle (9/10) oranında Katma Değer Vergisi tevkifatına tabi tutulacak.
* Servis taşımacılığı hizmeti. Bu kapsamda personel, öğrenci, müşteri benzerlerinin belirli bir güzergah dahilinde taşınması amacıyla ihdas edilen servis hizmetleri için ödenen ücretler (5/10) oranında Katma Değer Vergisi tevkifatına tabi tutulacak. Servis hizmetinin, personel veya öğrencilerin (veya velilerin) kendi aralarında anlaşmak suretiyle doğrudan taşımacı ile sözleşme yapılması/anlaşılması suretiyle sağlanması halinde, esas olarak hizmete ait faturaların servis hizmetinden yararlanan personel, öğrenci (veya velisi) adına düzenlenmesi gerektiğinden, bu halde tevkifat uygulanmayacak. Ancak faturanın tevkifat yapmakla sorumlu tutulanlar adına düzenlenmesi halinde tevkifat uygulanması kapsamında işlem yapılacak.
* Her türlü baskı ve basım hizmetleri. Sorumlu tayin edilenlere verilen kitap, ansiklopedi, risale, dergi, broşür, gazete, bülten, basılı kağıt, katalog, afiş, poster, dosya, klasör, matbu evrak, makbuz, kartvizit, antetli kağıt, zarf, bloknot, defter, ajanda, takvim, her çeşit belge ve sertifika, davetiye, mesaj ve tebrik kartı, etiket, ambalaj, test gibi süreli ve süresiz yayınlar ile diğer ürünlerin her türlü (CD, VCD, DVD gibi baskılar dahil) baskı ve basımı hizmeti ile bunların veya sorumlu tayin edenler tarafından kullanılan her çeşit evrakın ciltlenmesine ilişkin hizmetler 5/10 oranında tevkifata tabi tutulmuştur. Hazır ürünlerin satışı tevkifata tabi tutulmayacak.
* Ağaç ve orman ürünlerinin teslimi 9/10 oranında tevkifata tabi olacak. İthalatçılara yapılan ödemeler tevkifat konusu dışındadır.
Kaynak:Veysi SEVİĞ/ITO G./11.5.2012