Sosyal Psikologlar Justin Kruger ve David Dunning’in, kendilerine 2000 yılında Nobel Ödülü kazandıran çalışmaları, oldukça ilgimi çekti. Literatüre “Dunning-Kruger Etkisi” olarak geçen teorileri ise özetle şöyle: “Cehalet, gerçek bilginin aksine, bireyin kendine olan güvenini artırır. Metin çözme, araç, gereç kullanma, oyun oynama gibi çeşitli alanlarda yapılan araştırmaların sonucunda şu bulgulara ulaşılmıştır: -Niteliksiz insanlar, ne ölçüde niteliksiz olduklarını fark etmezler. -Niteliksiz insanlar, niteliklerini abartma eğilimindedirler. -Niteliksiz insanlar, gerçekten nitelikli insanların niteliklerini görüp anlamakta da acizdirler... Asıl vahim olan ise bu yetersizlik ve haddini bilmeme halinin, mesleki açıdan karşı koyulmaz bir itici güç oluşturmasıdır. Kariyer açısından eksi olanın, artıya dönüşebilmesidir. İşinde çok iyi olduğuna inanan bir “yetersiz”; kendini ve yaptıklarını övmekten, her işte öne çıkmaktan ve haddi olmayan görevlere talip olmaktan en küçük bir rahatsızlık duymayacaktır. Aksine bunu bir “hak” olarak görüp; bir “uyanıklık” olarak bilecektir. Bu arada gerçekten bilgili ve yetenekli insanlar ise çalışma hayatında “fazla alçak gönüllü” davranarak; kendilerine haksızlık edecekler, öne çıkmayacaklar, yüksek görevlere kendiliklerinden talip olmayacaklar, kıymetlerinin bilinmesini bekleyecekler ve muhtemelen üstleri tarafından “ihtiras eksikliği” ile suçlanacaklardır. Sonuçta, “kifayetsiz muhterisler-cahil cesaretliler” hızlı yükselecekler ve yukarılara çıkabilecekleridir...” Evet sonuçta bu bir teori. “Cahil Cesareti Teorisi.” Pek çok teori gibi bu teoriyi de doğru kabul edip destekleyenler çıkabileceği gibi; külliyen yanlış bulup kendilerince “çürütenler” de çıkacaktır. Küçük esnaf ölçütündeki işlerini bir çırpıda holding seviyesine ulaştıran işadamları, rutin-sıradan bir pozisyondan hızla yönetici konumuna gelen memurlar, okuduğu bir cümleyi anlamakta ve de meramını anlatacak bir cümle kurmakta entelektüel yetersizliğine rağmen biat ettiği liderinin (pardon milli iradenin) seçtiği politikacılar. Medya vitrininin dış politika uzmanları, ekonomi uzmanları, din uzmanları, finans uzmanları... TEŞEKKÜRLER MÜRSEL ÇUKUR