Merhaba sevgili okuyucular; Son zamanlarda vakıf üniversitelerinde çalışan birçok doçent veya profesör emeklilik aşamasında çalıştıkları üniversitelerden istemeye istemeye ayrılarak devlet üniversitelerine geçip, devlet memuru olarak eski Emekli Sandığı’ndan emekli olmaya çalışıyorlar. O da devlet üniversitelerinde kadro bulabilirlerse tabii!. Şimdiki emeklilik sistemi hocalarımızı emeklilik aşamasında devlet üniversitelerine geçmeye mahkûm ediyor. Eğer devlet üniversitelerine geçmezlerse ve vakıf üniversitesinden SSK’lı olarak emekli olurlarsa emsallerine göre yaklaşık yüzde 50 daha az maaş alıyorlar.
Hâlbuki her ikisinin unvanı da profesörlük veya doçentlik ve bu unvanları yurtiçinde YÖK veriyor ve yurtdışından alınanları da YÖK onaylıyor. Bunun bir çözümü yok mu? Elbette var ancak biraz siyasi irade gerekiyor. Şu günlerde değişiklik yapılması düşünülen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenecek bir madde ile konu rahatlıkla çözümlenebilir; tıpkı belediye başkanları için bu kanunun yürürlüğe girdiği 1 Ekim 2008 tarihinde yapılan değişiklik gibi.
Bakanlar Kurulu’nda ve Meclis’te onlarca eski öğretim üyesinin bulunduğu düşünülürse; öğretim üyeleri ile bunların kurmuş olduğu dayanışma dernekleri konuyu biraz olsun gündeme taşıdıklarında bu değişikliğin benimsenerek yasalaşması hiç de zor olmayacaktır.
Devlet memuru öğretim üyesinin emekli maaşı
Konuyla ilgili birkaç örnek vermek gerekirse:
Örnek 1: Devlet üniversitesinde öğretim üyeliği yaparken emeklilik talebinde bulunan 1. derece 4. kademe 6400 ek göstergeli ve 34 yıl 7 ay hizmeti olan bir profesöre bağlanacak aylık = 3.201,33 TL. Profesöre ödenen aylığın içinde makam tazminatı (6.000 gösterge üzerinden hesaplanan) ve görev tazminatı (15.000 gösterge üzerinden hesaplanan) var. Görev ve makam tazminatı olmasaydı bu kişinin maaşı 1.952,98 TL olacaktı.
Örnek 2: Devlet üniversitesinde öğretim üyeliği yaparken emeklilik talebinde bulunan 1. derece 4. kademe 6400 ek gösterge üzerinden 20 yıl 5 ay hizmeti olan bir profesöre bağlanacak aylık = 2.870,00 TL. Profesöre ödenen aylığın içinde makam tazminatı (6.000 gösterge üzerinden hesaplanan) ve görev tazminatı (15.000 gösterge üzerinden hesaplanan) var. Görev ve makam tazminatı olmasaydı bu kişinin maaşı 1.621,70 TL olacaktı.
Örnek 3: Devlet üniversitesinde öğretim üyeliği yaparken emeklilik talebinde bulunan 1. derece 4. kademe 4800 ek gösterge üzerinden 26 yıl 5 ay hizmeti olan bir doçente bağlanacak aylık 2.572,84 TL. Doçente ödenen aylığın içinde makam tazminatı (2.000 gösterge üzerinden hesaplanan) ve görev tazminatı (15.000 gösterge üzerinden hesaplanan) var. Görev ve makam tazminatı olmasaydı bu kişinin maaşı 1.562,28 TL olacaktı.
Vakıf üniversitesi öğretim üyesinin emekli maaşı
Yine bugün 4/a’dan (SSK) emekli olacak olan profesörlerden örnek verecek olursak;
Örnek 1: Devlet memuru olup, Emekli Sandığı iştirakçisi olarak çalışmakta iken vakıf üniversitesine geçerek SSK’lı olan ve vakıf üniversitesinde en az 3,5 yıl çalışıp 19 yıl 5 ay toplam hizmeti üzerinden emeklilik talebinde bulunan doçent veya profesöre, toplam kazançları üzerinden 4/a’dan (SSK) bağlanacak aylık 1.338,38 TL olacaktır.
Örnek 2: Yine devlet memuru olup, Emekli Sandığı iştirakçisi olarak çalışmakta iken vakıf üniversitesine geçerek SSK’lı olan ve vakıf üniversitesinde en az 3,5 yıl çalışıp 20 yıl 9 gün toplam hizmeti üzerinden emeklilik talebinde bulunan doçent veya profesöre, toplam kazançları üzerinden 4/a’dan (SSK) bağlanacak aylık 1.376.98 TL olacaktır.
Vakıf üniversitelerinden emekli olan/ olacak öğretim üyeleri mağdur
Vakıf üniversitelerinde çalışan ve 1 Ekim 2008 öncesinde çok kısa bile olsa devlet memuru olup, Emekli Sandığı’na kesenek ödeyen akademisyenler tekrar devlet üniversitelerinde çalışmaya başladıklarında 1 Ekim 2008 öncesi, bir şekilde Emekli Sandığı iştirakçiliği bulunduğundan, bunlar emeklilik açısından 5434 sayılı Kanun’la Emekli Sandığı’na tabi olacaklarından, emekli olurken makam ve görev tazminatı alacaklardır; dolayısıyla, SSK, Bağ-Kur veya 4/c’den emekli olanların yaklaşık iki katı emekli maaşı alacaklardır.
4/c konusunu biraz açmak gerekir diye düşünüyorum. Şöyle ki; 1 Ekim 2008 öncesi hiç Emekli Sandığı iştirakçiliği bulunmayan birçok doçent veya profesör devlet üniversitesine geçtiklerinde ve devlet üniversitesinden emekli olduklarında maaşlarının devlet üniversitelerinden emekli diğer öğretim üyeleri gibi yüksek olacağını düşünüyorlar ama yanılıyorlar!. Çünkü 1 Ekim 2008 sonrasında devlet memuru olan öğretim üyelerinin emekli aylıkları 5510 sayılı Kanun’a göre hesaplanacaktır ve bu hesaplamada “makam” ve “görev” tazminatı yoktur, dolaysıyla emsali Emekli Sandığı emeklisi öğretim üyesinin yaklaşık yarısı emekli aylığı alabilecektir.
Belediye başkanları örnek alınabilir
Doçentlik ve profesörlük gibi akademik unvanlar Yüksek Öğretim Kurulu tarafından verilmektedir, dolaysıyla kimse bu unvanı çalışmadan yatarak alamaz. SSK, Bağ-Kur veya 4/c emeklisi öğretim üyesinin Emekli Sandığı iştirakçisi öğretim üyesinin yarısı kadar emekli aylığı alması hiç de adil değil.
Buna benzer durum daha önce belediye başkanları için de söz konuydu. SSK, Bağ-Kur emeklisi veya sonradan buralardan emekli olmuş eski belediye başkanı, Emekli Sandığı’ndan emekli olmuş belediye başkanının ancak yarısı kadar emekli aylığı alabiliyordu. Çünkü Emekli Sandığı dışında emekli olanlara “makam” ve “görev tazminatı” verilmiyordu ancak 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi ile bu durum, ölmüş belediye başkanlarının hak sahiplerini de kapsayacak şekilde 1 Ekim 2008 tarihi itibari ile düzeltildi ve bir mağduriyet ortadan kaldırıldı.
Beklenen servis (0542 757 02 04 ) hizmete girdi
Yıllardır beklenen ancak bir türlü hayata geçirilemeyen telefonla emeklilik servisi; konusunda uzman danışmanların bünyesinde yer aldığı şekliyle hizmet vermeye başladı. Tüm operatörlerden aranabilen servisi arayanlara danışmanlar tarafından ne zaman emekli olabilecekleri hakkında bilgi verilmektedir. 0542 757 02 04 no’lu servisi arayarak doğum borçlanması, askerlik borçlanması, fiili hizmet durumları gibi özel durumlar için detaylı bilgi alınabilmektedir.
Kaynak:Ramazan ÇANAKKALELİ/Taraf/31.10.10