Karar Sayısı : 2011/2036: Ekli “Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in yürürlüğe konulması; Maliye Bakanlığının 1/7/2011 tarihli ve 8041 sayılı yazısı üzerine, 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununun 49 uncu maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 18/7/2011 tarihinde kararlaştırılmıştır.
GENEL YÖNETİM MUHASEBE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK (RG:04.08.2011/ 28015)
MADDE 1 – 3/5/2005 tarihli ve 2005/8844 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Genel Yönetim Muhasebe Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “Gider” tanımında geçen “varlıklar” ibaresi “yükümlülükler” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Kamu idarelerinin bir yıl veya faaliyet dönemi içinde paraya dönüştürülebilecek ya da kullanılarak tüketilecek varlık ve alacakları bilançoda dönen varlıklar ana hesap grubu içinde gösterilir.
c) Kamu idarelerinin bir yıl içinde paraya dönüştürülmesi öngörülmeyen ve hizmetlerinden bir faaliyet döneminden daha uzun süre yararlanılacak varlıklar ve vadesi bir yılı aşan alacaklar bilançoda duran varlıklar ana hesap grubu içinde gösterilir. Dönem sonunda, vadeleri bir yılın altında kalan alacaklar, bu grupta yer alan hesaplardan dönen varlıklar ana hesap grubundaki ilgili hesaplara aktarılır.”
MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “faaliyet dönemiyle” ibaresinden önce gelmek üzere “bir yıl veya” ibaresi eklenmiş ve (c) bendinde yer alan “faaliyet dönemini” ibaresi “bir yılı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 33 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Kuponsuz senetler satış bedeli ile muhasebeleştirilir. Satış bedeli ile üzerinde yazılı değer arasındaki fark, ilgili oldukları faaliyet dönemlerinde faiz gideri olarak tahakkuk ettirilir, nakden veya mahsuben ödendiklerinde ise bütçe giderlerine kaydedilir.
Kuponlu senetler ise üzerinde yazılı olan bedel ile muhasebeleştirilir. Üzerlerinde yazılı değerden daha düşük veya yüksek bir değer ile satılması durumunda; satış değeri ile üzerlerinde yazılı değer arasındaki fark bütçe geliri veya bütçe gideri, ilgili oldukları faaliyet dönemlerinde tahakkuk ettirilerek gider veya gelir olarak kaydedilir.
Borçlanma araçlarının elde edilmesi veya elden çıkarılması için yapılan her türlü ücret, komisyon, servis ücreti, vergi ve benzeri giderler, borç hesaplarıyla ilişkilendirilmeksizin gider ve bütçe gideri olarak kaydedilir.”
MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 44 üncü maddesinin altıncı fıkrasında yer alan çerçeve hesap planına “322 Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı”ndan sonra gelmek üzere “325 Nakit Talep ve Tahsisleri Hesabı” eklenmiştir.
MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 45 inci maddesinin birinci fıkrasında, 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında ve 66 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan “faaliyet dönemi” ibarelerinden ve 49 uncu maddesinde yer alan “130 Dış borcun ikrazından doğan alacaklar hesabı” başlıklı ve “132 Kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı” başlıklı paragraflarda, 67 nci maddesinin birinci fıkrasında ve aynı maddede yer alan “300 Banka kredileri hesabı” başlıklı paragrafta ve 68 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “faaliyet dönemiyle” ibarelerinden önce gelmek üzere “bir yıl veya” ibareleri eklenmiştir.
MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 48 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 48 – Bu hesap grubu, kamu idarelerince gelir olarak tahakkuk ettirilen ve bir yıl veya faaliyet dönemi içinde tahsili öngörülen her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri gelirler ile mal veya hizmet satış gelirlerinden kaynaklanan senetli ve senetsiz alacaklar ile mevzuatı gereğince bir yıl veya faaliyet dönemi ile sınırlı olmak üzere tecil veya tehir edilen alacakların izlenmesi için kullanılır.
Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
120 Gelirlerden Alacaklar/Alıcılar Hesabı
121 Gelirlerden Takipli Alacaklar Hesabı
122 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
126 Verilen Depozito ve Teminatlar Hesabı
127 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
128 Şüpheli Alacaklar Hesabı
129 Şüpheli Alacaklar Karşılığı Hesabı (-)
120 Gelirlerden alacaklar/Alıcılar hesabı
Bu hesap, mevzuatı gereğince gelir olarak tahakkuk ettirilen; vergi gelirleri, sosyal güvenlik gelirleri, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, bağış ve yardımlar ile diğer faaliyetler sonucu ortaya çıkan alacaklar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda vadesi bir yılın altına inenler için kullanılır.
121 Gelirlerden takipli alacaklar hesabı
Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen vergi gelirleri, sosyal güvenlik gelirleri, teşebbüs ve mülkiyet gelirleri, diğer gelirler ve sermaye gelirleri alacaklarından takibe alınan tutarlar için kullanılır.
122 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı
Bu hesap, mevzuatı gereğince gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan bir yıl veya içinde bulunulan faaliyet döneminin sonunu geçmeyen bir süreyle tecil veya tehir edilen tutarlar ve duran varlıklar ana hesap grubu içindeki gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan dönem sonunda tecil veya tehir süresi bir yılın altına inen tutarlar için kullanılır.
126 Verilen depozito ve teminatlar hesabı
Bu hesap, kamu idarelerince, bir işin yapılmasının üstlenilmesi veya bir sözleşmenin ya da diğer işlemlerin karşılığı olarak diğer kamu idareleri veya kişilere verilen depozito ve teminat niteliğindeki değerlerin izlenmesi için kullanılır.
127 Diğer faaliyet alacakları hesabı
Bu hesap, kamu idarelerinin, yukarıdaki hesapların kapsamına girmeyen diğer çeşitli faaliyet alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
128 Şüpheli alacaklar hesabı
Bu hesap, kamu idarelerinin mal ve hizmet satış faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve ödeme süresi geçmiş bu nedenle vadesi bir kaç defa uzatılmış veya protesto edilmiş, yazı ile birden fazla istenmiş ya da dava veya icra safhasına aktarılmış senetli ve senetsiz alacaklarının izlenmesi için kullanılır.
129 Şüpheli alacaklar karşılığı hesabı (-)
Bu hesap, şüpheli alacaklar için ayrılan karşılıkların izlenmesi için kullanılır.”
MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin 51 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “faaliyet dönemi” ibaresinden önce gelmek üzere “bir yıl veya” ibaresi eklenmiş ve aynı fıkrada yer alan “kullanılacak” ibaresi “tüketilecek” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 9 – Aynı Yönetmeliğin 56 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Bu ana hesap grubu, bir yıldan daha uzun sürelerle, kamu idaresi faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi için kullanılmak amacıyla edinilen ve ilke olarak bir yıl içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi öngörülmeyen varlık ve alacak unsurlarını kapsar.”
MADDE 10 – Aynı Yönetmeliğin 57 nci maddesinin birinci fıkrasında ve aynı maddede yer alan “217 Menkul varlıklar hesabı” başlıklı ve “218 Diğer menkul kıymet ve varlıklar hesabı” başlıklı paragraflarda yer alan “faaliyet dönemini aşan” ibareleri “bir yıldan daha uzun” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 11 – Aynı Yönetmeliğin 58 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 58 – Bu hesap grubu, kamu idarelerince gelir olarak tahakkuk ettirilen ve bir yıldan daha uzun bir sürede tahsili öngörülen her türlü vergi, resim, harç, prim ve benzeri gelirler, mal veya hizmet satış gelirlerinden kaynaklanan senetli ve senetsiz alacaklar ile mevzuatı gereğince bir yılı aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen alacakların izlenmesi için kullanılır.
Bu grupta yer alan tutarlardan dönem sonunda süresi bir yılın altına inenler, dönen varlıklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
Faaliyet alacakları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
220 Gelirlerden Alacaklar Hesabı
222 Gelirlerden Tecilli ve Tehirli Alacaklar Hesabı
227 Diğer Faaliyet Alacakları Hesabı
220 Gelirlerden alacaklar hesabı
Bu hesap, mevzuatı gereğince tahakkuk ettirilen ve bir yıldan daha uzun bir sürede tahsili gereken, gelirlerden alacakların izlenmesi için kullanılır.
222 Gelirlerden tecilli ve tehirli alacaklar hesabı
Bu hesap, gelirlerden alacaklar hesabı veya gelirlerden takipli alacaklar hesabında kayıtlı tutarlardan mevzuatı gereğince bir yılı aşan bir süreyle tecil veya tehir edilen tutarların izlenmesi için kullanılır.
227 Diğer faaliyet alacakları hesabı
Bu hesap, kamu idarelerinin, yukarıdaki hesapların kapsamına girmeyen diğer çeşitli faaliyet alacaklarının izlenmesi için kullanılır.”
MADDE 12 – Aynı Yönetmeliğin 59 uncu maddesinin birinci fıkrası ile aynı maddede yer alan “230 Dış borcun ikrazından doğan alacaklar hesabı” başlıklı ve “232 Kurumca verilen borçlardan alacaklar hesabı” başlıklı paragraflarda, 77 nci maddesinin birinci fıkrasında, 78 inci maddesinin birinci fıkrası ile aynı maddede yer alan “400 Banka kredileri hesabı” başlıklı ve “403 Kamu idarelerine mali borçlar hesabı” başlıklı paragraflarda, 79 uncu maddesinin birinci fıkrasında ve 80 inci maddesinin birinci fıkrası ile aynı maddede yer alan “429 Diğer faaliyet borçları hesabı” başlıklı paragrafta yer alan “faaliyet dönemini” ibareleri “bir yılı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 13 – Aynı Yönetmeliğin 65 inci maddesinde yer alan “293 Gelecek yıllar ihtiyacı stoklar hesabı” başlıklı paragrafta yer alan “içinde bulunulan faaliyet döneminden sonra” ibaresi “bir yıldan daha uzun bir sürede” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 14 – Aynı Yönetmeliğin 69 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 69 – Bu hesap grubu, kamu idarelerinin, ödeme emri belgesine bağlandığı halde henüz hak sahiplerine ödenemeyen bütçe emanetlerinin, mal alınıp, hizmet gördürülerek gider gerçekleşmiş olmakla birlikte ödeneği bulunmadığı için ödenemeyen borçlarının, ödemelere ilişkin nakit talep ve tahsislerinin ve mal ve hizmet alış faaliyetleri dolayısıyla ortaya çıkan diğer borçlarının izlenmesi için kullanılır.
Faaliyet borçları, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
320 Bütçe Emanetleri Hesabı
322 Bütçeleştirilecek Borçlar Hesabı
325 Nakit Talep ve Tahsisleri Hesabı
329 Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
320 Bütçe emanetleri hesabı
Bu hesap, mali yıl içinde ödeme emri belgesine bağlandığı halde, nakit yetersizliği veya hak sahibinin müracaat etmemesi nedeniyle ilgililerine ödenemeyen tutarların izlenmesi için kullanılır.
322 Bütçeleştirilecek borçlar hesabı
Bu hesap, mevzuatı gereğince yapılması öngörülen bir hizmet veya husus karşılığı olmak üzere gerçekleştiği halde; ödeneği bulunmaması veya kanunen ödenek üstü sarfiyata izin verilmemesi gibi nedenlerle bütçeye gider kaydedilemeyen borçların izlenmesi için kullanılır.
325 Nakit talep ve tahsisleri hesabı
Bu hesap, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri muhasebe birimlerinin nakit ihtiyaçlarının belirlenmesi, talep edilmesi ve karşılanan tutarlardan gerçekleştirilen ödemelerin izlenmesi için kullanılır.
329 Diğer çeşitli borçlar hesabı
Bu hesap, bu grup içindeki hesap kalemlerinin hiçbirinin kapsamına alınamayan borçların izlenmesi için kullanılır.”
MADDE 15 – Aynı Yönetmeliğin 81 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 81 – Bu hesap grubu, bu ana hesap grubundaki başka bir grupta yer almayan ve vadesi bir yılı aşan diğer borçların izlenmesi için kullanılır.
Bu grupta yer alan tutarlardan vadesi bir yılın altına inenler kısa vadeli yabancı kaynaklar ana hesap grubu içerisindeki ilgili hesaplara aktarılır.
Diğer borçlar, niteliklerine göre bu grup içinde açılacak aşağıdaki hesaplardan oluşur:
430 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı
438 Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar Hesabı
439 Diğer Çeşitli Borçlar Hesabı
430 Alınan depozito ve teminatlar hesabı
Bu hesap, mevzuatları gereği nakden veya mahsuben tahsil edilen depozito ve teminatlardan bir yıldan daha uzun bir süre içinde iade edilecek olanların izlenmesi için kullanılır.
438 Kamuya olan ertelenmiş veya taksitlendirilmiş borçlar hesabı
Bu hesap, kamuya olan vergi ve benzeri borçlardan vadesinde ödenmeyip ertelenmiş veya takside bağlanmış olup, bir yıldan daha uzun bir süre içinde ödenecek olan kısmının izlenmesi için kullanılır.
439 Diğer çeşitli borçlar hesabı
Bu hesap, bu grup içindeki hesap kalemlerinin hiçbirinin kapsamına alınamayan borçların izlenmesi için kullanılır.”
MADDE 16 – Aynı Yönetmeliğin 82 nci maddesinde yer alan “440 Alınan sipariş avansları hesabı” başlıklı paragrafta yer alan “içinde bulunulan faaliyet dönemini” ibaresi “bir yılı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17 – Sayıştayın görüşü alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 18 – Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.