Ankara 9. İdare Mahkemesinin (E: 2006/902 – K: 2008/993) verdiği kararda Devlet Demir Yolları Genel Müdürlüğünde istihdam edilen özel güvenlik görevlilerinin sendika üyesi olabilecekleri yönünde hüküm tesis edildiğinden bahisle, mezkur Mahkeme kararı göz önünde bulundurularak Başkanlığımızca daha önce verilen görüşün yeniden değerlendirilmesi talep edilmiş, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun 42 nci maddesinin (b) bendi uyarınca uygulamaya yönelik ortak görüş tesis etmek amacıyla, Devlet Personel Başkanlığı, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcilerinin katılımıyla oluşturulan komisyonda oybirliği ile aşağıdaki görüş tesis edilmişti:
“ Anılan Mahkeme kararı incelendiğinde:
1) 26.06.2004 tarih ve 25504 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 10.06.2004 kabul tarihli ve 5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” un 27 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 2495 sayılı “Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Korunması Hakkında Kanun” un 21 inci maddesinde yer alan özel güvenlik teşkilatı personelinin sendika, dernek ve siyasi partilere üye olamayacakları, bu yasağa uymayanların görevlerine ilgili kuruluşça son verileceği hükmü 5188 sayılı Kanun da yer almadığı, anılan Kanunda böyle bir kısıtlamaya gidilmediği,
12.07.2001 tarih ve 24460 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 4688 sayılı “Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu” nun 15 inci maddesinin (j) bendinde, Emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilatında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel ile kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik personelinin bu kanuna göre kurulan sendikalara üye olamayacakları ve sendika kuramayacaklarının hükme bağlandığı,
5188 sayılı “Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun” un, 4688 sayılı “Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu” ndan sonraki tarihli ve özel nitelikte bir kanun olduğu ve 4688 sayılı Kanunda yer alan kısıtlamaya yer verilmediği belirtilmiştir.
25/06/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun “Sendika üyesi olamayacaklar” başlıklı 15 inci maddesinde “Bu Kanuna göre kurulan sendikalara;
…..
j) Emniyet hizmetleri sınıfı ve emniyet teşkilâtında çalışan diğer hizmet sınıflarına dahil personel ile kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik personeli,
……. Üye olamazlar ve sendika kuramazlar.” hükmü yer almaktadır.
4688 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yürürlükte bulunan 22.7.1981 tarihli ve 2495 sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun, kapsamına giren kuruluşlarda “özel güvenlik teşkilatı” kurulmasını hükme bağlamış olup, mülga Kanunun 15 inci maddesinin ikinci fıkrası, “Özel Güvenlik Teşkilatında görevli personel, statü ve özlük hakları bakımından, genel olarak bağlı bulundukları kuruluşun mevzuatına tabidir.” hükmünü amirdir.
2495 sayılı Kanunu yürürlükten kaldıran 10/06/2004 tarihli ve 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanunun “Özel güvenlik izni” başlıklı 3 üncü maddesinde ise “Kişilerin silahlı personel tarafından korunması, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulması veya güvenlik hizmetinin şirketlere gördürülmesi özel güvenlik komisyonunun kararı üzerine valinin iznine bağlıdır. Toplantı, konser, sahne gösterileri ve benzeri etkinliklerde; para veya değerli eşya nakli gibi geçici veya acil hallerde, komisyon kararı aranmaksızın, valilik tarafından özel güvenlik izni verilebilir.
Kişi ve kuruluşların talebi üzerine, koruma ve güvenlik ihtiyacı dikkate alınarak, güvenlik hizmetinin istihdam edilecek personel eliyle sağlanmasına, kurum ve kuruluşlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmasına ya da bu hizmetin güvenlik şirketlerine gördürülmesine izin verilir. Bir kuruluş bünyesinde özel güvenlik birimi kurulmuş olması, ihtiyaç duyulduğunda ayrıca güvenlik şirketlerine hizmet gördürülmesine mani değildir…..” hükmüne yer verilmiştir.
2) 15.07.2004 tarihli Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yazısıyla, özel güvenlik görevlilerinin sendikalara üye olamayacaklarına ilişkin yasağın kalktığından bahisle özel güvenlik şirketi işçisi konumundaki güvenlik görevlilerinin sendika üyesi olabileceğinden bahsedilmektedir. Dolayısıyla kamuda görev yapan güvenlik görevlileri ile özel sektörde görev yapan güvenlik görevlileri arasında yapılan ayrımın Anayasada güvencesini bulan eşitlik ilkesiyle bağdaşmayacağı vurgulanmıştır. Oysa kamu kurumlarında memur kadrolarında istihdam edilen koruma güvenlik görevlileri ile diğerleri arasında statü hukukundan kaynaklanan bir farklılık bulunmaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalar ışığında; Kurumlar bünyesinde özel güvenlik birimi kurulabileceği gibi, koruma ve güvenlik hizmetinin satın alma yoluyla da gördürülmesinin mümkün bulunduğu, koruma güvenlik şirketleri personelinin 4688 sayılı Kanunla bir ilgisinin bulunmadığı, 4688 sayılı Kanunun 15 inci maddesinde geçen “kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik personeli”nden kastın, 5188 sayılı Kanunda geçen “özel güvenlik birimleri”nde çalışmakta olan kamu görevlileri olduğu ve unvanı ne olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarının özel güvenlik birimlerinde çalışan koruma güvenlik personelinin 4688 sayılı Kanunun 15 inci maddesi uyarınca kamu görevlileri sendikalarına üye olma imkanı bulunmadığı değerlendirilmiştir.”
Bu çerçevede ilgi yazıya konu taleple ilgili olarak, Kanunun amir hükmü çerçevesinde Başkanlığımızın kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan koruma ve güvenlik görevlisi unvanlı kamu görevlilerinin 4688 sayılı Kanun hükmü gereği kurulan sendikalara üye olamayacakları mütalaa edilmektedir.
| ÖZET: Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi koruma ve Ggüvenlik görevlisi olarak görev yapan personelin kamu görevlileri sendikalarına üye olup ololamayacağı hususunda.DPB görüşüdür/ 21.04.2010/8490 |