Ar-Ge teşvikleri ve uygulaması

Yasal düzenleme gereği “Araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan giderlerden ve tamamen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortisman tutarlarından verilen paylar üzerinden Ar-Ge indirimi” uygulanmamaktadır. Ayrıca Ar-Ge indiriminden yararlanılacak harcamaların kapsamı ile uygulamadan yararlanabilmesi için gerekli belgeleri ve usulleri belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.

Gelir Vergisi Yasası’nda yer alan bu hükme benzer bir hüküm de Kurumlar Vergisi Yasası’nın “Diğer indirimler” başlıklı 10’uncu maddesinin 1/a bendinde yer almaktadır.

Kurumlar Vergisi mükellefleri de işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 10’unun Kurumlar Vergisi beyannamesi üzerinde indirim konusu yapabilmektedirler.

Ar-Ge indiriminin önemli bir özelliği; ilgili dönemde kazancın yetersizliği nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge harcamalarının sonraki hesap dönemine taşınabilir olmasıdır. Ancak buna karşılık alanında uzman kuruluşlarca hazırlanacak olan “Ar-Ge Projesi Değerlendirme Raporu”nun olumsuz olması halinde Ar-Ge indirimi dolayısıyla eksik ödenen vergilerle ilgili olarak gerekli tarhiyatlar yapılabilmektedir.

Ar-Ge indiriminden yararlanabilmesi için yapılan harcamaların Ar-Ge faaliyeti kapsamında yapılmış olması gerekmektedir. Aşağıda yer alan amaçlara yönelik faaliyetler Ar-Ge faaliyeti olarak kabul edilmektedir.

* Bilimsel ve teknolojik alanlardaki belirsizlikleri gidermek ve bunları aydınlatmak amacıyla bilim ve teknolojinin gelişmesini sağlayacak yeni teknik bilgilerin elde edilnmesi,

* Yeni üretim yöntem, süreç ve işlemlerinin araştırılması veya geliştirilmesi,

* Yeni yöntemlerle yeni ürünler, madde ve malzemeler, araçlar, gerekçler, işlemler, sistemler geliştirilmesi, tasarım, çizim çalışmaları ile yeni teknikler ve prototipler üretilmesi,

* Bir ürünün maliyetini düşürücü, kalite, standart veya performansını yükseltici yeni tekniklerin/teknolojinin araştırılması,

* Yeni ve özgün tasarıma dayanan yazılım prototipleri,

Yukarıda belirtilen faaliyetler Ar-Ge faaliyeti olarak kabul edildiği gibi işin özelliği gereği bu faaliyetlere farklı nitelikteki faaliyetler de eklenebilmektedir.

Gerçekte Ar-Ge faaliyetlerinin teknik ve hukuki özellikleri itibariyle yapılan düzenlemelerle birlikte tam anlamı ayrı bir uğraş alanı haline geldiği gözlenmektedir.

Ülkemizde Ar-Ge konusunda, Ar-Ge çalışması yapanlara yol gösterici ve onları bu konuda yönlendiren ve yüreklendiren birçok yazılı çalışma yapılmıştır.

Ancak hocamız Prof. Dr. Selahattin Tuncer’in “Türkiye’de Ar-Ge teşvikleri ve uygulaması” başlıklı çalışması, mevcut çalışmalardan farklı ve kapsamlıdır. Bu bağlamda söz konusu çalışma Ar-Ge yatırımı yapmayı düşünenler için kılavuz niteliğindedir.

Söz konusu çalışma 430 sayfa ve üç kısımdan oluşmaktadır. Her kısım kendi içinde bölümlenmiştir. Çalışmanın başında, önsöz, sunum, Türkçe ve İngilizce kısaltmalar ve lügatçe, kitabın planı ve kitabın kullanma rehberi yer almaktadır.

Kitabın kısımları ise;

* Ar-Ge, yenilik, teknoloji, altyapı, teorik temel,

* Türkiye’de Ar-Ge teşvikleri,

* Ar-Ge ve yenilik ile ilgili yasal düzenleme,

başlıklarını taşımaktadır.

Kitabın sonunda çalışma sırasında kendilerinden yararlanılanların alfabetik isim dizini ile Ar-Ge ve inovasyon ile ilgili bibliyografya yer almaktadır.

“Türkiye’de Ar-Ge teşvikleri ve uygulaması” başlıklı çalışmada konunun teorik temeli, Türkiye’de Ar-Ge teşvik yöntemleri, Ar-Ge ile ilgili deyim ve kavramlar, Ar-Ge ile ilgili kuruluşlar, Ar-Ge teşvik türleri, Ar-Ge merkezi açma, teşvikler için proje ve başvuru sisteminin yönetimi, işleticisi, denetimi, teknogirişimin sermaye desteği, KOBİ’lere sağlanan Ar-Ge destekleri, fikri, entelektüel ve sınai hakları ve korunması ile ilgili mevzuat ve açıklamalar yer almaktadır….

KAYNAK:Veysi SEVİĞ/Referans/31.7.10