SGK BAŞMÜFETTİŞİ/Çalışma ve Sosyal Güvenlik Der. Başkanı/İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı İsa KARAKAŞ CEVAPLADI:Sosyal güvenlik uygulamalarında borçlanmalar özelikle emeklilikte gereken eksik prim günlerinin tamamlanmasında büyük öneme sahiptir.Bu borçlanmalardan biri de kadınlara mahsus olan doğum borçlanmasıdır.www.isakarakas.com
Doğum borçlanması talebi kabul edilen kadın sigortalının 2 yıllık borçlanma süresi içinde zorunlu sigortalı hizmetlerinin olması halinde, zorunlu sigortalılık süreleri borçlanma sürelerinden düşülecektir. Zorunlu hizmetlerin borçlanma süresinden düşülmesinde ‘73 sigortalının işe giriş ve çıkış tarihlerinin 4 aylık sigorta primleri bordrosunda bulunmaması halinde o ayın son gününden başlayarak geriye doğru gidilerek zorunlu hizmet tespit edilecektir. Ay içinde zorunlu sigortadan geriye kalan süreler 30 güne tamamlanacak şekilde borçlanma süresi olarak kabul edilecektir.
1/4/1983 tarihinden önce üç aylık sigorta primleri bordrosu ile bildirilen hizmetler hakkında dönemin sonundan geriye doğru gidilerek tespit yapılacaktır.
Örnek- 506 sayılı Kanuna tabi çalışmakta iken 8/7/1990 tarihinde doğum yapan sigortalı Emine , 31/3/1992 tarihinde işten ayrılmış, 1/4/1992 tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortaya prim ödemeye başlamıştır. Sigortalının 1990/II, 1991/I, II, III ve 1992/I. dönem dört aylık sigorta prim bordrolarında 120 günden eksik süreleri bulunduğundan bu süreleri borçlanabilecektir. Sigortalının borçlanabileceği süre aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
|
Dönem Bordrosu |
Bordrodaki Gün Sayısı |
Bordroda Prim Ödenen Aylar |
Zorunlu Hizmet |
Borçlanılacak Hizmet |
|
|
Ay |
Gün |
||||
|
1990/II |
30 |
Mayıs |
– |
– |
– |
| Haziran |
– |
– |
– |
||
| Temmuz |
15 |
16/7/1990-30/7/1990 | 1/7/1990-15/7/1990 | ||
| Ağustos |
15 |
16/8/1990-30/8/1990 | 1/8/1990-15/8/1990 | ||
|
1991/I |
60 |
Ocak |
5 |
26/1991-30/1/1991 | 1/1/1991-25/1/1991 |
| Şubat |
10 |
21/2/1991-30/2/1991 | 1/2/1991-20/2/1991 | ||
| Mart |
25 |
6/3/1991-30/3/1991 | 1/3/1991-5/3/1991 | ||
| Nisan |
20 |
11/4/1991-30/4/1991 | 1/4/1991-10/4/1991 | ||
|
1991/II |
63 |
Mayıs |
18 |
13/5/1991-30/5/1991 | 1/5/1991-12/5/1991 |
| Haziran |
16 |
15/6/1991-30/6/1991 | 1/6/1991-14/6/1991 | ||
| Temmuz |
15 |
16/7/1991-30/7/1991 | 1/7/1991-15/7/1991 | ||
| Ağustos |
14 |
17/8/1991-30/8/1991 | 1/8/1991-16/8/1991 | ||
|
1991/III |
62 |
Eylül |
17 |
14/9/1991-30/9/1991 | 1/9/1991-13/9/1991 |
| Ekim |
15 |
16/10/1991-30/10/1991 | 1/10/1991-15/10/1991 | ||
| Kasım |
15 |
16/11/1991-30/11/1991 | 1/11/1991-15/11/1991 | ||
| Aralık |
15 |
16/12/1991-30/12/1991 | 1/12/1991-15/12/1991 | ||
|
1992/I |
45 |
Ocak |
15 |
16/1/1992-30/1/1992 | 1/1/1992-15/1/1992 |
| Şubat |
15 |
16/2/1992-30/2/1992 | 1/2/1992-15/2/1992 | ||
| Mart |
15 |
16/3/1992-30/3/1992 | 1/3/1992-15/3/1992 | ||
| Nisan |
– |
– |
– |
||
Not:Ay içindeki zorunlu çalışma süresi borçlanma ile 30 güne tamamlandığı için 28, 29 ve 31 gün çeken aylarda hizmet 30 gün olarak dikkate alınmıştır.
4857 sayılı Kanunun 13. ve 14. maddeleri gereğince kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar, Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılıp prim ödeme gün sayısı ay içerisinde hak kazandıkları brüt ek ders ücreti toplam tutarının, prime esas günlük kazanç alt sınırına bölünmesi sonucu tespit edilenlerin gün sayısı otuzun altında olanların doğum borçlanması talebinde bulunmaları halinde zorunlu sigortalılık süresi dışında kalan süreleri borçlanma kapsamında değerlendirilecektir.
Örnek- 1/6/2005 tarihinde 506 sayılı Kanun kapsamında çalışmaya başlayan sigortalı Hamiyet, kısmi süreli çalışması nedeniyle işvereni tarafından hizmetleri her ay 8 ile 10 gün arasında olmak üzere Kuruma bildirilmiştir. Sigortalı 4/3/2007 tarihinde doğum yapmış 30/6/2007 tarihine kadar ücretsiz izin kullanmış, 2007 yılı Temmuz ayında yeniden çalışmaya başlamış, 15/3/2008 tarihinde işten ayrılmış, 22/7/2010 tarihinde doğum borçlanması yapmak için talepte bulunmuştur. Sigortalının 4/3/2007-30/6/2007 tarihleri, 2007 yılı Temmuz ve 2008 yılı Mart ayı arasında kısmi çalışılan günler dışında kalan süreler ile 2008 yılı Nisan ayı ile 4/3/2009 tarihi arasındaki süreleri borçlandırılacaktır.