Katma Değer Vergisi’nde tevkifata tabi işlemlerle ilgili olarak yayımlanan 117 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nin 5’inci bölümünde ‘kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade’ işlemlerine yönelik usul ve esaslar belirlenmiştir. Buna göre;
*Genel ilke olarak kısmi tevkifat uygulamasından doğan Katma Değer Vergisi alacaklarının mükellefe iade edilebilmesi için, satıcının tevkifat uygulanmayan vergi tutarının (1) no’lu KDV beyannamesi ile beyan edilmiş olması, alıcının da yaptığı tevkifatla ilgili (2) no’lu KDV beyannamesini vergi dairesine vermiş olması zorunludur.
Ancak iade işlemlerinin yerine getirilmesinde alıcı tarafından (2) no’lu KDV beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen verginin ödenmiş olma şartı aranmayacak.
Diğer yandan genel bütçe kapsamındaki idarelere yapılan işlemlerde ise hakedişin harcama yetkilisince onaylanmış olması gereklidir. Bunlara yapılan işlemlerde beyan ve ödeme aranmayacak.
* İade olarak talep edilecek tutar, işlemin bünyesine giren KDV değil, tevkif edilen KDV esas alınarak belirlenecek. İadesi istenilecek KDV hiçbir şekilde tevkifata tabi tutulan KDV’den fazla olmayacak.
* Kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade istemleri vergi dairesince;
– İade talep dilekçesi ve internet vergi dairesi aracılığı ile gönderilen listelere ait internet vergi dairesi liste alındısı,
– Tevkifatlı işlemlerin gerçekleştiği döneme ilişkin indirilecek KDV listesi,
– Tevkifat uygulanan işleme ilişkin satış faturalarının dökümünü gösteren liste aranacak.
Bu belgeler tamamlanmadıkça iade istemleri dikkate alınmayacak.
İade isteminde bulunulabilmesi için iade tutarının yer aldığı ilgili dönem KDV beyannamesi ve eski ‘Kısmi Tevkifat Uygulaması Kapsamındaki İşlemlere Ait Bildirim’in verilmiş olması gerekmektedir.
Ayrıca ‘Tevkifata tabi işlemlere ait satış faturası listesi’ ve ‘İndirilecek KDV listesi’ Gelir İdaresi Başkanlığınca öngörülen şekil ve içeriğe uygun olarak internet vergi dairesi aracılığıyla gönderilecek. Bu bağlamda da ‘İnternet vergi dairesi aracılığı ile gönderilen listeler ayrıca kağıt ortamında vergi dairesine ibraz edilmeyecek.’
* Vergi İnceleme Raporu (VİR) Yeminli Mali Müşavir KDV İadesi Tasdik Raporu (YMM Raporu) ve/veya teminat ile yapılacak nakden iade istemleri; bunların eksiksiz ibraz edildiği tarihte geçerlilik kazanacak. Bu bağlamda da, teminat veya YMM Raporu ile yapılacak mahsuben iade işlemleri, diğer belgelerle birlikte bunların eksiksiz ibraz edildiği tarihte geçerlilik kazanacak. Vergi İnceleme Raporu esas alınarak sonuçlandırılacak mahsuben iade işlemlerinde ise mahsup dilekçesinin vergi dairesinin verildiği tarih itibariyle iadeye hak kazanılacak.
* Alıcının hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunanlardan tevkifat uygulanarak temin ettiği mal ya da hizmeti iade hakkı doğuran bir işlemde kullanması ve bu işleme ilişkin olarak iade isteminde bulunması halinde iade istemi hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunanlardan alımlarda tevkifata tabi tutulan KDV’nin sorumlu sıfatıyla vergi dairesine nakden veya mahsuben ödenmiş olması kaydıyla tevkifatlı işlemlere ilişkin olarak satıcıya ödenen/borçlanılan KDV hariç, genel esaslara göre yerine getirilecek. Bu şekilde işlem tesisi için alıcının diğer alımları ile ilgili olarak özel esas uygulanmasını gerektirecek bir durumun olmaması gerekmektedir.
Öte yandan kısmi tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade alacaklarının mahsuben iadesi; mükellefin kendisinin, ortaklık payı ile orantılı olmak üzere adi, kolektif ve komandit şirketlerde ortaklarının, komandit şirketlerde ortaklarının ithalat sırasında uygulananlar da dahil olmak üzere vergi borçları ile sosyal sigortalar prim borçları ve fer’ileri için de söz konusu olabilecek.
Mahsup kapsamına, tevkifatla ilgili olarak verilen 2 no’lu KDV beyannamesine göre tahakkuk eden vergiler de dahildir.
İade isteminde vergi daireleri, gerekli kontrolleri yaparak, belge ya da belgelerdeki içerik eksiklerinin tespiti halinde, söz konusu eksikliklerin nelerden ibaret olduğunu mükellefe yazı ile bildirecekler.
Söz konusu yazının tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin Vergi İnceleme Raporu ve Yeminli Mali Müşavir Raporu ile teminat istenmeyen mahsuben iade istemleri, mahsup dilekçesinin vergi dairesine verildiği tarih itibariyle yerine getirilecek. Ancak 30 günlük ek süreden sonra eksikliklerini tamamlayan mükelleflerin mahsup istemleri ise eksikliklerin tamamlandığı tarih itibariyle yerine getirilecek ve borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zammı uygulanacak.
KAYNAK:VEYSİ SEVİĞ/ITO G./9.11.2012