www.isakarakas.com / İsa KARAKAŞ açıklıyor: AK Parti’li milletvekillerinin imzasıyla 2016 Torba Kanun (Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Kanun) Teklifi, TBMM Başkanlığı’nda işlem görmeye başladı.
2016 Torba Kanun Teklifine göre şimdilik yapılması gereken düzenlemeler şöyle;
İşletmelere yeni SGK prim desteği
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici madde ile asgari ücretle çalışanların yoğunlukta olduğu küçük ve orta ölçekli işletmeler desteklenecek.
Buna göre, 2016 yılı için uygulanacak prime esas günlük kazancın alt sınırı veya altında bildirilen aylık sigortalı sayısı esas alınmak suretiyle hesaplanacak prim ödeme gün sayısının yüzde 10’dan fazlasını geçmemek üzere, cari aya ilişkin verilen prim ve hizmet belgesinde sigorta primine esas günlük kazancın alt sınırı üzerinden bildirilen kayıtlı toplam sigortalı sayısı esas alınmak suretiyle hesaplanacak prim ödeme gün sayısının 1 Ocak 2016 ila 31 Aralık 2016 tarihi arasındaki dönem için günlük 3,67 lira ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, bu işverenlerin sigorta primlerinden mahsup edilerek Hazinece karşılanacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Süleyman Soylu, bugün, desteklemenin, pirim ödemelerinde aylık 110 liraya yani yüzde 40’lık bir orana tekabül ettiğini açıklamıştı.
Bu fıkranın uygulanmasına yönelik bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak prim ve hizmet belgesi verilmemesi halinde takip eden en yakın aya ait prim ve hizmet belgesindeki bildirimleri esas alınacak.
Özel sektör işverenlerine ait linyit ve taş kömürü çıkarılan iş yerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için günlük prime esas kazançlar iki kat olarak uygulanacak.
Maliye Bakanı, mali tatil uygulaması nedeniyle süre verilecek iş ve işlemlerin kapsamını belirlemeye, mali tatil kapsamını vergi türleri veya beyanname ve bildirimler itibarıyla sınırlamaya ve mali tatil uygulamasının usul ve esaslarını belirlemeye yetkili olacak.
Özel tüketim vergisi ile banka ve sigorta muameleleri vergisi, özel iletişim vergisi, şans oyunları vergisi ile mail tatil nedeniyle beyanname verme süreleri uzamış olan vergilerin aynı ay içerisinde Hazine hesaplarına intikali sağlanacak.
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları, bağlı bulundukları yurt dışı temsilcilikleri aracılığıyla askerlik şubelerine başvurmak suretiyle, bin avro ya da karşılığı kadar yabancı ülke parasını ödemeleri kaydıyla askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Mevcut düzenlemede ödenmesi gereken söz konusu ücret 6 bin avro.
Bu düzenlemeden yararlanacak Türk vatandaşlarında şu şartlar aranacak:
-Yurt dışında doğarak ya da kanuni rüşt yaşına kadar ikamet etme amacıyla yabancı bir ülkeye giderek oturma ya da çalışma izni ile yurt dışında yaşıyor olmak veya kanuni rüşt yaşına kadar Türk vatandaşlığının yanında başka bir ülkenin de vatandaşlığını kazanmış olmak.
-Başvuru sırasında bulunulan yaşın en az yarısı kadar süre ile yabancı ülkede ikamet etmiş olmak.
-Kanuni rüşt yaşına kadar alınan eğitimin en az 5 yıllık bölümünü yabancı ülkede tamamlamış olmak.
-Başvuru tarihi itibariyle halen yurt dışında yaşıyor olmak.
Söz konusu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce dövizli askerlik hizmetinden yararlanmak üzere başvuranlar da bin avro ödeyerek askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılacak. Ancak fazladan yapılmış ödemeler iade edilmeyecek.
Değerli Kağıtlar Kanunu’nda da değişiklik yapılıyor. Buna göre, nüfus cüzdanı için 8, kanuni bildirim süresi dışında doğum nedeniyle düzenlenen Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı için 15, değiştirme nedeniyle düzenlenen kimlik kartı için 15, kayıp nedeniyle düzenlenen kimlik kartı için 50 lira bedel ödenecek.
Elektronik İmza Kanunu’nda yapılan değişikliğe göre ise elektronik sertifika hizmet sağlayıcısının yükümlülükleri arasında şunlar bulunacak:
-Nitelikli sertifika verdiği kişilerin kimliğini resmi belgelere göre ya da Türkiye Cumhuriyeti kimlik kartı yoluyla, karta erişim parolası ya da şifresiyle biyometrik doğrulama yönteminin birlikte kullanılması suretiyle güvenilir biçimde tespit etmek,
-Kanunlarda öngörülen sınırlamalar saklı kalmak üzere, sertifikanın kullanımına ilişkin özellikler, uyuşmazlıkların çözüm yolları ile ilgili şartlar ve güvenli elektronik imzanın elle atılan imza ile eşdeğer olduğu hakkında sertifika talep eden kişiyi, sertifikanın tesliminden önce yazılı olarak bilgilendirmek,
-Sertifikada bulunan imza doğrulama verisine karşılık gelen imza oluşturma verisini başkasına kullandırmaması konusunda sertifika sahibini bilgilendirmek.
Kamu payı yüzde 50’den az olan ve Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlere ilişkin, ilgili mevzuat uyarınca düzenlenen bağımsız denetim raporları Sayıştay’a gönderilecek. Sayıştay, kendisine sunulan bu raporları esas alarak hazırlayacağı raporu TBMM’ye sunacak.
Emekliliğe ilişkin düzenleme
Teklif, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun kadrosuzluktan emeklilik hükümlerine tabi, 30 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla subaylıktaki 28, 29 ve 30. hizmet yıllarını dolduran ve talepte bulunan personel için emeklilik ikramiyesi miktarını belirliyor.
Buna göre, 29 Şubat 2016 tarihine kadar emekliye ayrılma talebinde bulunan albaylardan 30 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla subaylıkta 30. fiili hizmet süresini tamamlayacak olanlara, emekliliğe esas aylık tutarının 5,5 katı, 29. yılını tamamlayacak olanlara 11 katı, 28. yılını tamamlayacak olanlara 16 katı emekli ikramiyesi ödenecek. Emekli ikramiyesi ödenen bu kişiler, 30 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla kadrosuzluktan emekliye sevk edilecek.
Bunlardan, 30 Ağustos 2016 tarihi itibarıyla bir üst rütbeye terfi ettirilenler, talepleri halinde emekli olmayabilecek.
Özel sektörün maliyet artışları karşılanıyor
Teklif, yeraltı kömür sektöründe şahıslar adına üretim yapan işletmelerin maliyet artışlarını karşılamayı da amaçlıyor.
Linyit ve taş kömürü çıkaran özel hukuk tüzel kişilerinin ruhsat sahibi olarak işlettikleri yeraltı maden işletmelerinde, fazla çalışma ücreti, yıllık izinlerinin arttırılması, çalışma süresinin 37,5 saate düşürülmesi nedeniyle oluşan maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenecek.
“Parmak izi, damar izi ve el ayası”
Teklifle, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda “biyometrik veri” tanımı da yapılıyor. Biyometrik veri; “Elektronik sistemler aracılığıyla kimlik tespit ve kimlik doğrulama işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla alınan parmak izi, damar izi ve el ayası gibi karakteristiklerden elde edilen kişiye özgü veriler” şeklinde tanımlanıyor.
Kimlik kartı, uluslararası aile cüzdanını ve mavi kart, “değerli kağıtlar” olarak sıralanıyor.
Nüfus hizmetlerinde yeni düzenleme
Teklifte, Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda da değişiklik öngörülüyor. Buna göre, kimlik kartında yer alacak bilgiler ile kartın tasarımı, temini, basımı, dağıtım ve teslim yöntemi ile üretim ve kişiselleştirilmesinde kullanılacak sistemi belirlemeye İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Kimlik kartında yer alacak biyometrik verinin türü, niteliği ve alınma yaşı Bakanlıkça belirlenecek. Biyometrik verisi alınacak kişilerin şahsen müracaatı esas olacak. Biyometrik verisi alınmayacak çocukların kimlik kartı müracaatı veli veya vasileri ile bildirim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından yapılacak. Merkezi veri tabanında tutulan biyometrik veriler kimlik doğrulama işlemleri dışında kullanılamayacak.
Kişiler, müracaat sırasında yazılı muvafakati ile kimlik kartını teslim alacak kişiyi belirleyebilecek. Kimlik kartı talebinde bulunan kişi ile nüfus kütüklerinde kayıtlı kişinin aynı kişi olup olmadığı hususunda tereddüde düşülmesi halinde mülki idare amirinin emri ile kolluk kuvvetlerine araştırma yaptırılacak.
Kimlik kartı hiçbir kişi veya kurum tarafından alıkonulamayacak.
Evlenme işlemi tamamlandıktan sonra, çiftlere uluslararası aile cüzdanı verilecek. Uluslararası aile cüzdanı ve mavi kart Bakanlıkça belirlenen tasarım ve sayıda Maliye Bakanlığı’nca bastırılacak. Aile cüzdanları ve mavi kartlar Maliye Bakanlığı’nca yurt içinde nüfus müdürlüklerine ve evlendirme memurluklarına verilmek üzere maliye yetkililerine, yurt dışında ise dış temsilciliklere verilmek üzere Dışişleri Bakanlığı’na gönderilecek.
Uluslararası aile cüzdanları ve mavi kartların en fazla üç bin adedi, bedeli sonradan ödenmek üzere, müteakiben üç bin adetlik partiler halinde peşin para karşılığında nüfus müdürlüğüne verilecek.
Kimlik kartı, uluslararası aile cüzdanı ve mavi kart bedeli müracaat sırasında tahsil edilecek. Doğum bildiriminin kanuni süresi içinde yapılması halinde ve Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu kapsamında düzenlenecek kimlik kartlarından değerli kağıt bedeli alınmayacak.
Hatalı yazım nedeniyle iade edilen uluslararası aile cüzdanları ve mavi kartlar değerli kağıt bedelinden düşülecek. Hatalı üretim ya da yazım nedeniyle kimlik kartlarının değiştirilmesi halinde kimlik kartı bedeli alınmayacak.
Kimlik kartı ve uluslararası aile cüzdanlarının verilebilmesi için şekli ve kapsamı Bakanlıkça belirlenen ve bastırılan talep belgeleri kullanılacak. Doğum tutanaklarına dayanılarak kimlik kartı düzenlemesinde talep belgesi aranmayacak.
Gerçeğe aykırı yerleşim yeri veya cüzdan talep belgesi veren köy ve mahalle muhtarlarının 6 aydan 4 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırılıyor.
Nüfus cüzdanlarını kaybedenler ile doğum olayını süresi içinde bildirmeyenlere uygulanan idari para cezasına son veriliyor.
Adres bildirimlerini süresi içinde yerine getirmeyenlere uygulanan idari para cezası 480 liradan 80 liraya, gerçeğe aykırı beyanda bulunanlara uygulanan idari para cezası ise 963 liradan, 500 TL indiriliyor.
(c)www.isakarakas.com
İsa KARAKAŞ/Sosyal Güvenlik, İş Hukuku ve İş Güvenliği BaşUzmanı