İş mevzuatımızda 28 işkolu bulunmaktadır. Çalışanlar 28 işkolundan birinde istihdam edilmektedir.Her işkolunun özelliği diğer işkollarından farklılık arz etmektedir. Genel olarak günlük en fazla çalışma süresi 11 saattir. Bu süreye ara dinlenmeleri dahil değildir. Günlük çalışma süresi günde en fazla 11 saat olmasına rağmen bu süre, yapılan işin ağırlık ve tehlikelilik derecesine ve çok fazla enerji harcanmasına göre bazı işler ve kişiler yönünden daha az olabilmektedir. Çalışma saatlerinin 11 saatten az olarak belirlendiği işleri kısaca açıklayalım.
Günde 7.5 saat çalışılacak işler
Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre günde 7.5 saat çalışılacak işler; kurşun ve arsenik işleri, cam sanayii işleri, cıva sanayii işleri, çimento sanayii işleri, havagazı ve kok fabrikalarıyla termik santrallerdeki işler, çinko sanayii işleri, bakır sanayii işleri, alüminyum sanayii işleri, demir ve çelik sanayii işleri, döküm sanayii işleri, kaplamacılık işleri, karpit sanayii işleri, asit sanayii işleri, akümülatör sanayii işleri, kaynak işleri, madenlere su verme işleri, kauçuk işlenmesi işleri, yeraltı işleri, radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler, gürültülü işler, su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler, pnömokonyoz yapan tozlu işler ve tarım ilaçları kullanımı işleri.
Günde 6 saat çalışılacak işler
Günde 6 saat çalışılacak işler karbonatlı ve organik fosforlu ensektisitlerin yapımı, paketlenmesi, çözelti olarak hazırlanması ve uygulanması işleri, cıva izabe fırınlarında görülen işler, elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işler, karbon sülfür işleri ve karbon sülfürden etkilenme tehlikesi bulunan işler.
Günde 6 saat ve daha az çalışılacak işler
Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde en fazla 4 saat çalışılabilir. Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerde ise çalışma süreleri derinlik durumuna göre yarım saat ile 6 saat arasında değişmektedir. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedibuçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamındaki işlerde çalışanlar günlük çalışmaları gereken en çok iş süreleri kadar çalıştıktan sonra başka bir işte çalıştırılmaz ve bunlara fazla çalışma yaptırılamaz. Çalışma süreleri kişiler yönünden de sınırlandırılmıştır.
Bu grup içerisine özel olarak korunması gereken gebe ve emziren kadınlar ile genç ve çocuk işçiler girmektedir. Bunların günlük çalışma sürelerini de kısaca açıklayalım.
Gebe ve emziren kadınların günlük çalışma saatleri
Gebe, yeni doğum yapmış ve emziren işçiler günde 7.5 saatten fazla çalıştırılamaz.
Çocuk ve genç işçilerin günlük çalışma saatleri
Temel eğitimini tamamlamış ve okula gitmeyen çocukların çalışma saatleri günde yedi saatten fazla olamaz.
Ancak, 15 yaşını tamamlamış çocuklar için bu süre günde sekiz saate kadar arttırılabilir. Okula devam eden çocukların eğitim dönemindeki çalışma süreleri, eğitim saatleri dışında olmak üzere, en fazla günde iki saat olabilir. Okulun kapalı olduğu dönemlerde çalışma süreleri okula devam etmeyen çocuklar için belirtilen çalışma sürelerini aşamaz. Çalışma saatlerindeki sınırlamalar çalışanların iş sağlığının korunmasını amaçlamaktadır. Çalışma saatlerine gereği gibi uyulmaması sonucunda iş kazaları ve trafik kazaları gibi olumsuz durumlarla karşılaşılmaktadır. Bu nedenle çalışma saatleri için ön görülen sınırlamalara herkesin uyması gerekir.
Kaynak:Arif TEMİR/Bugün/22.9.08/